Wiek poniemowlęcy – czas trwania, charakterystyka + ciekawostki (2024)

Okres poniemowlęcy obejmuje wczesne dzieciństwo i jest kolejnym etapem w rozwoju dziecka. Przedstawiamy charakterystykę wieku poniemowlęcego oraz ciekawostki z nim związane.

Okres poniemowlęcy to czas w rozwoju człowiekamiędzy 12a 36. miesiącem życia, czyli od pierwszych urodzin do ukończenia 3. roku życia. Dziecko w tym czasieintensywnie naśladuje osobyze swojego otoczenia. Podczas zabaw tematycznych często odtwarza to, co widzi. Zaczyna także mówić. Intensywnie rozwija się jego wyobraźnia, co przekłada się na sposób zabawy. W okresie poniemowlęcym wzrastazapotrzebowanie dziecka na ruch. Maluchinteresuje sięswoim otoczeniem, ale nie potrafi skupić się na wykonywaniu jednej czynności. Co jeszcze jest typowe dla tego etapuw życiu? Przedstawiamy charakterystykę okresu poniemowlęcego.

Spis treści:

1. Okres poniemowlęcy – rozwój fizyczny
2. Wiek poniemowlęcy – rozwój psychoruchowy
3. Okres poniemowlęcy – rozwój poznawczy
4. Wiek poniemowlęcy – rozwój mowy
5. Okres poniemowlęcy – rozwój emocjonalny i społeczny
6. Ciekawostki o okresie poniemowlęcym

Okres poniemowlęcy – rozwój fizyczny

Cechą charakterystyczną wieku poniemowlęcego jest to, że dzieckorośnie wolniej, niż w okresie niemowlęcym (tempo wzrastania i zwiększania wymiarów ciała jest mniejsze). Pod koniec tego okresu maluch może pochwalić się już pełnym uzębieniem.

W 2. roku życia ustala się u dziecka postawa stojąca jako zasadnicza postawa jego ciała. Zmienia się też wygląd dziecka.Wyraźnie zmniejsza się ilość podskórnej tkanki tłuszczowej, natomiast zwiększa się masa mięśni, co jest następstwem większego apetytui większej aktywności ruchowej. Zmieniają się również proporcje ciała – kończyny rosną intensywniej, niż tułów i głowa.Wysklepia się stopa.W końcówce 3. roku życia dziecko staje się smuklejsze, jego sylwetka się wydłuża się.

Sprawdź też: Kalkulator wagi dziecka

Okres poniemowlęcy jest jednak też czasem, kiedy wzrasta u dziecka zapadalność na choroby zakaźne, zwiększa się także ryzyko nieszczęśliwych wypadków i zatruć.

Wiek poniemowlęcy – rozwój psychoruchowy

W okresie poniemowlęcym następuje przyspieszenie rozwoju psychoruchowego – dziecko doskonali sprawnośćrąk, pojawia się precyzja ruchów wykonywanych palcami. Ruchy dziecka stopniowo automatyzują się, dziecko potrafi już pewne czynności wykonywać bez kontroli wzroku.

Maluch jest już sprawny manualnie iruchowo. Ma rozwinięte umiejętności w zakresie małej i dużejmotoryki. Coraz sprawniej się przemieszcza. Potrafi przechodzić nad niewielkimi przeszkodami, skacze iwspina się. Rozwija się również jego zmysł równowagi. Dziecko opanowuje umiejętność jazdy na rowerku biegowym lub rowerku z trzema kołami.

Wiek poniemowlęcy to nie tylko czas doskonaleniaumiejętności już nabytych, ale także kształtowania nowych. W tym okresie większość dzieci zaczyna świadomie załatwiać swoje potrzeby fizjologiczne. Zmienia się sposób żywienia – miejsce pokarmów „papkowatych” zajmująpokarmy stałe.

Dziecko w wieku poniemowlęcymodczuwaogromne zapotrzebowanie na ruch:

• w 15.miesiącużycia – dziecko potrafi samodzielnie chodzić, choć czasem się przewraca,wchodzi także na czworaka po schodach
• w 18.miesiącu życia – dziecko wchodzi po schodach przy pomocy osoby dorosłej
• od 25 do 30. miesiąca życia– dziecko wchodzi samodzielnie po schodach (stawiając nogina przemian), a także skacze, biega
• w 36. miesiącu – maluchpotrafi również jeździć na trójkołowym rowerku.

Okres poniemowlęcy – rozwój poznawczy

W okresie poniemowlęcym dziecko chce przebywać z dorosłymi, chętnie uczestniczy w codziennych zajęciach. Uczy się także posługiwać przedmiotami codziennego użytku, naśladując osoby dorosłe. Maluch dostraja swoje ruchy do przedmiotów – ich wielkości, oddalenia.

Myślenie dziecka na tym etapie najpierw połączone jest z działaniem, a później (około 2. roku życia),z mową.W wieku poniemowlęcym u dziecka pojawia się myślenie konkretno-obrazowe. Oznacza to, że maluch potrafi myśleć o przedmiotach, których nie widzi, wspominać przeszłość lub planować przyszłość.

Uwaga i pamięć dziecka są mimowolne. Maluch łatwo się rozprasza – w wieku trzech lat swoją uwagę w trakcie zabawy potrafi skupić od 20 do 30 minut. Dzięki kształtowaniu się postawy uczuciowej dziecko zapamiętuje sytuacje poprzez emocje, jakich doświadczyło – przyjemne lub przykre.Zabawy dziecka są tematyczne i związane z przeżytymi zdarzeniami. Maluch odtwarza w nich sytuacje, które widziałwcześniej.

Wiekponiemowlęcy – rozwój mowy

Na początku drugiego roku życia rozpoczyna się okres mowy u dziecka. Na tym etapie rozwoju maluch posługuje się nieprecyzyjne słowami – tworzy zlepki wyrazów i używa wyrazów dźwiękonaśladowczych. W wieku dwóchlat przyswaja biernie około300 słów, natomiast w wieku trzech lat wymawia już 1000-1500 słów (ich znaczenie jest sprecyzowane). Trzylatek nie popełnia błędów fonetycznych. Jest w stanie zrozumieć dwa połączone polecenia, wysłuchać prostejhistorii, a także opowiadać o zdarzeniach, w których uczestniczył.

Ze względu na różnice między płciami przed 3. rokiem życia dziewczynki budują dłuższe zdania i wypowiedzi niż chłopcy.

Okres poniemowlęcy – rozwój emocjonalny i społeczny

W wieku poniemowlęcym dzieckozaczyna wyrażać wprost swojepragnienia i potrzeby, uczy się rozumieć również pragnienia i potrzeby innych osób. Uczucia dziecka na tym etapie rozwoju szybko mogą przejść w przeciwstawne. Reakcje bywają gwałtowne – są one silnie związane z zaspokajaniem potrzeb biologicznych i ciekawością.Między 2.a 3. rokiem życia pojawiają się u dziecka uczucia złożone, czyli poczucie winy, zazdrość, wstyd. Wiąże się to z rozwojem własnego Ja.

W wieku poniemowlęcym wyraźnie ujawniają sięteż różnice temperamentalne między dziećmi.

Dziecko w wieku poniemowlęcym potrafi już inicjować kontakty społecznepoprzez zdolności werbalne. U malucha pojawia się także poczucie sprawstwa (przykładem może być np. rozpoznawanie siebie w lustrze). W dziecku kształtuje się też poczucie odrębności.

Ciekawostki o okresie poniemowlęcym

• W okresie poniemowlęcym czynność układu nerwowego dziecka jest jeszcze chwiejna i ciągle dojrzewa. Przejawia się to zmianą usposobienia dziecka, które szybko reaguje płaczem lubśmiechem.
• W 1. roku życia masa ciała dziecka zwiększa się średnio o 7,5 kg, a wysokość ciało o około 25 cm. Z kolei w 2. roku życia przyrost masy ciała to zaledwie około2 kg, a wzrost zwiększa się średnio o12 cm.w3. roku życia przyrost masy ciała wynosi również 2 kg, a wysokośćzwiększa się tylko o6-7 cm.
• Tkanka nerwowa mózgu dziecka przyrasta o 50 proc. w ciągu pierwszych dwóch lat życia, w ciągu kolejnych dwóch lat o 80 proc. ponad poziom z chwili narodzin. Ostateczny poziom osiąga w wieku 11 lat.
• W wieku dwóch lat życia tułów dziecka osiąga pół długości tułowia dorosłego.

Zobacz także:

• Dlaczego zabawa jest dla dziecka tak ważna? Jak dziecko rozwija siędzięki zabawie?
• Opóźniony rozwój mowy - przyczyny [WYWIAD Z EKSPERTEM]
• Skoki rozwojowe po pierwszym roku życia dziecka– kiedy, jakie objawy?