Aangeboren of aangeleerd… (2024)

FAQs

Aangeboren of aangeleerd…? ›

Aangeboren of erfelijk gedrag is al het gedrag dat je vanaf de geboorte kunt vertonen. Een baby hoeft bijvoorbeeld niet te leren hoe die moet ademhalen, dit kan die al vanaf te geboren. Aangeleerd gedrag is al het gedrag dat je gedurende je leven leert. Voorbeelden hiervan zijn lopen, praten, fietsen etc.

Karaktertrekken en persoonlijkheidskenmerken

Sommige karaktertrekken en daarmee persoonlijkheidskenmerken zijn erfelijk bepaald. Je zult vast aan je baby zien dat hij sommige dingetjes precies als mama of als papa doet.

Nurture betekent in het Engels: alle omgevingsfactoren die de ontwikkeling van een kind beïnvloeden. Dus niet alleen wat een kind aangeleerd krijgt, maar ook essentiële zaken zoals gezonde lucht en gezonde voeding!

Een aangeboren afwijking of congenitale aandoening is een afwijking of aandoening waarmee men geboren wordt, ongeacht de oorzaak. Het woord congenitaal komt van het Latijnse woord congenitus = aangeboren.

- Aangeleerd gedrag is gedrag dat in de loop van het leven wordt verworven na een leerfase, en wordt niet door middel van erfelijk materiaal doorgegeven aan nakomelingen.

Een aangeleerde eigenschap, is een vaardigheid of kenmerk die je na je geboorte hebt ontwikkeld. Dit is de andere kant, oftewel nurture: alle eigenschappen van het individu zijn bepaald door opvoeding, met name door de leefomgeving.

Aangeboren Gedrag

Voorbeelden zijn je overlevings reflexen, zoals je bubbelreflex, je kniereflex, de zuigreflex bij een baby, en instincten, zoals de natuurlijke aanleg om bang te zijn voor vuur, of harde geluiden. Ook sommige emotionele reacties, zoals lachen en huilen, zijn aangeboren - ze worden niet aangeleerd.

Dat zijn zenuwcellen in de hersenen die ons aansporen het gedrag van anderen na te doen. Dit is aangeleerd gedrag. Uit studies blijkt namelijk dat jonge kinderen niet spontaan gaan geeuwen als zij anderen zien gapen of plaatsjes en filmpjes erover bekijken.

Het gedrag dat niet aangeleerd hoeft te worden door ouders. Aangeboren gedrag is erfelijk bepaald.

Wat zijn goede aangeboren eigenschappen? ›

Welke eigenschappen nu precies zijn aangeboren, is nog niet helemaal bekend, maar Van Aken houdt het voorlopig op de 'Big Five': vriendelijkheid, extraversie, openheid voor nieuwe ervaringen, emotionele stabiliteit en zorgvuldigheid.

Aangeboren aandoeningen kunnen worden veroorzaakt door problemen tijdens de geboorte, maar ze kunnen ook erfelijk zijn. Een erfelijke aandoening is een ziekte die wordt veroorzaakt door een DNA-afwijking.

Aangeboren afwijkingen komen aan het licht bij de foetus of het pas geboren kind en hebben een lichamelijke of geestelijke handicap ten gevolg. Voorbeelden daarvan zijn een open ruggetje, een open schedel, een hazenlip (schisis) of het syndroom van Down. Aangeboren afwijkingen kunnen erfelijk en niet-erfelijk zijn.

Sommige handelingen hoeven we nooit te leren, zoals lachen, huilen en bijvoorbeeld gapen. Ook onze reflexen, zoals het ontwijken van een bal of je hand terugtrekken van een hete plaat zijn erfelijk gedrag.

Aangeleerd gedrag is flexibelen dan aangeboren gedrag en maakt het voor het dier mogelijk zich aan te passen aan veranderende omstandigheden in de omgeving.

Gedrag is deels bepaald door de genetische aanleg. Door te selecteren op bepaalde gedragselementen zijn raseigenschappen ontstaan, en ook karakter en sommige vormen van afwijkend gedrag liggen besloten in de genen. Of en hoe dit gedrag tot uiting komt, en of het een probleem wordt, is mede afhankelijk van de omgeving.

Is karakter genetisch bepaald? Uit onderzoek is gebleken dat de helft van ons karakter genetisch bepaald is (en dus wordt overgedragen door onze ouders), terwijl we de andere helft ontwikkelen terwijl we opgroeien. Als het om een jonge baby gaat, speelt erfelijkheid een belangrijkere rol.

Iemands persoonlijkheid is een unieke combinatie van aangeboren en aangeleerde eigenschappen en onze waarneming en interpretatie daarvan. Identiteit wordt grotendeels bepaald door onze relatie met anderen. Heel simpel gezegd is persoonlijkheid wie we van binnen zijn en identiteit wie we van buiten zijn.

Iedereen heeft zijn eigen unieke set persoonlijke eigenschappen. Tezamen vormen ze je karakter. Sommige eigenschappen heb je via je DNA of je opvoeding meegekregen, andere karaktereigenschappen heb je later in je leven ontwikkeld. Je karakter bepaalt hoe je in het leven staat.

Welke eigenschappen nu precies zijn aangeboren, is nog niet helemaal bekend, maar Van Aken houdt het voorlopig op de 'Big Five': vriendelijkheid, extraversie, openheid voor nieuwe ervaringen, emotionele stabiliteit en zorgvuldigheid.